Boerenlandvogels

Foto banner : Thomas van der Es

Bescherming van vogels op weiden en akkers

Altena is rijk aan weide- en akkervogels. De Agrarische Natuurvereniging wil graag dat zo houden. Daarom stimuleert de vereniging dat boeren nesten en vogels op hun land beschermen. Tientallen vrijwilligers van de natuurorganisaties in het gebied helpen hen daarbij. Met resultaat. Want uit tellingen blijkt dat het aantal nesten toeneemt.

Opnieuw meer nesten

Het aantal nesten op boerenland in Altena groeit jaarlijks. In 2023 zijn we al 25 jaar bezig met bescherming van de boerenlandvogels. Zie voor de resultaten vanaf 2013 deze tabel.

Vrijwilligers van Altenatuur zoeken en tellen de nesten. Ze geven de gegevens door aan coördinator Meeuwis Millenaar van de ANV, die contact opneemt met de boeren op wiens land de nesten liggen, om te bekijken of er maatregelen mogelijk zijn om de nesten te sparen. Veel boeren houden op basis van deze informatie met hun werk rekening met de aanwezige nesten. 

Aanleg Plasdras

Er zijn momenteel twee gebieden in Brabant aangewezen als weidevogelbeheer via het subsidiestelsel voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer (ANLb): de Beerse Overlaet en Altena. De aanleiding voor dit project is de behoefte van weidevogels voor percelen die ingericht kunnen worden als plas-dras.
Een aantal betrokken agrariërs uit Altena heeft aangegeven dit op te willen pakken en zij hebben in totaal 25 ha beschikbaar gesteld om in te kunnen richten.

ANV Altena Biesbosch heeft dit in samenwerking met vrijwilligers van weidevogelgroep Altena opgepakt. Zie bijgaand verslag.

 

Het succesvolle project Partridge gaat door! 

Naast de vele lokale initiatieven die worden uitgevoerd, is ANV Altena Biesbosch ook betrokken geweest bij de uitvoering van een Europees project om de bedreigde patrijs weer terug te krijgen in het landschap. De patrijs is een echte boerenlandvogel, die in de afgelopen jaren steeds minder op de akkers te vinden is. In het PARTRIDGE-project werd gewerkt met natuurorganisaties uit Engeland, Schotland, Duitsland, België en dus ook Nederland om de patrijs te redden. Het project liep tot 2023 op Europees niveau, in Altena gaan we nog 6 jaar door en is het nu ondergebracht bij ANLb. Op deze pagina kunt u kort lezen wat het project inhoudt en zien welke activiteiten worden georganiseerd waar u onderdeel van kunt zijn.

De patrijs

De patrijs is een akkervogel die het allerliefst leeft in een landbouwgebied met verschillende gewassen en landschapselementen als akkerranden, bermen, houtwallen en hagen. In de afgelopen jaren zijn deze elementen echter steeds minder te vinden, doordat schaalvergroting in de landbouw ervoor zorgt dat zoveel mogelijk land gebruikt kan worden voor productie. Daarom gaat het met de patrijs en veel andere akkervogels in Nederland niet goed, en zijn er tegenwoordig 95% minder patrijzen dan 50 jaar geleden.

 

[metaslider id=2258]

 

Het project

Naar aanleiding van de afname van het aantal patrijzen, werd 2013 uitgeroepen tot het Jaar van de Patrijs door de vogelbescherming. Na dit succesvolle jaar waarin veel onderzoek is gedaan, is een aanvraag ingediend bij de EU voor het PARTRIDGE – project. In dit project werden 10 voorbeeldgebieden van ongeveer 500 hectare gemaakt in Engeland, Schotland, Duitsland, België en Nederland die optimaal ingericht werden voor de patrijs. In samenwerking met boeren, verenigingen en vrijwilligers werd 7% van de gebieden ingericht met specifieke natuurbeheer pakketten om uiteindelijk de biodiversiteit met 30% te verbeteren. Zie hier voor een prachtige storymap (vertelling).

Bekijk ook de pagina’s over dit project van de andere partners:

In de buurt

In Nederland zijn 2 voorbeeldgebieden ingericht, waarvan 1 in Zeeland en 1 in Noord-Brabant. Samen met de ANV Altena Biesbosch is tussen de dorpen Sleeuwijk en Almkerk het voorbeeldgebied ‘Oude Doorn’ ingericht. Dit gebied is ongeveer 500 hectare groot en bestaat voor 65% uit akkerland en 25% uit grasland. De overige 10% bestaat uit natuurgebied en privétuinen. Van dit gebied wordt samen met boeren minstens 7% aangepast tot 1 van 4 verschillende pakketten, namelijk het bloemenblok, de keverbank, de winterstoppel en de patrijzenhaag. Ook worden de resultaten gemonitord in samenwerking met vrijwilligers en worden verschillende bijeenkomsten en excursies georganiseerd.

[metaslider id=2259]

 

Wat is er al gedaan?

Als voorbereiding op het project heeft de gebiedscoördinator al een schil van maatregelen agrarisch natuurbeheer getroffen in het gebied.

Sinds de start van het project worden er een aantal beheerpakketten aangelegd. Er zijn vier verschillende beheerspakketten:

  1. Bloemenblok: Een stuk land dat wordt ingezaaid met een speciaal zaaimengsel die een goede leefomgeving voor de patrijs oplevert.
  2. Keverbank: Een omgeploegde strook die ingezaaid wordt met polvormende grassen. De strook verbeterd het leefgebied voor insecten die zorgen voor natuurlijke plaagbestrijding, maar is ook een broedplaats voor de patrijs.
  3. Winterstoppel: Een onbewerkte graanstoppel die tot in het vroege voorjaar dekking en voedsel biedt voor akkervogels.
  4. Patrijzenhaag: Een haag die geplant wordt uit streekeigen beplanting, die beschutting en broedgelegenheid geeft voor de patrijs.

Lees hier meer over de resultaten van de zoogdiertellingen die hebben plaatsgevonden:
Terugkoppeling zoogdiertelling en voortgang PARTRIDGE

Naast de aanleg van de pakketten zijn er ook verschillende excursies, tellingen en bijeenkomsten geweest.

Laatste nieuws: Zes jaar insectenonderzoek levert positief effect! Lees hier meer over op de site van  het Brabants Landschap

Wat kunt u doen? 

Elk voorjaar deelt de ANV voor particulieren een zakje bloemenzaadmengsel uit voor tuinen en voor agrariërs een zadenmengsel voor akkers voor vogels die in de winter in Altena blijven.  Dit alles is goed voor vergroten van de diversiteit van insecten en vogels. Let u op de publicaties over deze acties in de plaatselijke kranten, Facebook en deze website.  Zie ook onze pagina over Bloemenranden.